[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Używali dwukołowych rydwanów lub czterokołowych wozów. Koła były pełne, składały się
z dwóch części połączonych drewnianymi czopami lub miedzianymi kołkami.
Ok. 3000 lat p.n.e. Sumerowie zaczęli stosować brąz – stop miedzi i cyny. Początkowo
używali go do wyrobu wszelkiego rodzaju ozdób, później także broni.
W budownictwie dominowała cegła – najpierw suszona na słońcu, potem wypalana.
Kalendarz sumeryjski
Sumerowie wynaleźli kalendarz – był to kalendarz lunarny (księżycowy), liczący 354
dni podzielonych na 12 miesięcy. Co kilka lat dodawany był przez władcę dodatkowy
miesiąc, żeby utrzymać zgodność z rokiem słonecznym. Nie znano podziału roku na tygodnie.
Za dni świąteczne uważano pierwszy, siódmy i piętnasty dzień każdego miesiąca. Sumerowie
dzielili dzień na trzy części (rano, południe, popołudnie), z których każda liczyła dwie
podwójne godziny. Z kolei godziny składały się z 60 minut, a minuty z 60 sekund. Noc
analogicznie dzielono na wieczór, światło gwiazd i świt. Dzień trwał od naszej ósmej rano do
ósmej wieczorem (doba sumeryjska liczyła tylko 12 godzin – sześć dziennych i sześć
nocnych).
Epos o Gilgameszu
W Mezopotamii powstał pierwszy poemat epicki Opowieść o Gilgameszu. Jego bohater,
mityczny sumeryjski władca Gilgamesz, który rządził w mieście Uruk w około r. 2600 p.n.e.,
usiłuje odkryć tajemnicę nieśmiertelności. W tym celu udaje się do starego człowieka o
imieniu Utnapisztim i jego żony, którzy przeżyli na arce wielki potop wywołany przez
bogów chcących zniszczyć świat. Utnapisztim mówi Gilgamaszowi, że nieśmiertelności nie
da się osiągnąć, ale wskazuje, gdzie jest roślina mogąca przywrócić utraconą młodość.
Gilgamesz zdobywa tę roślinę z dna morza, lecz gdy śpi, pożera ją wąż. Poemat kończy się
wnioskiem, że skoro nieśmiertelność jest nieosiągalna, należy się cieszyć każdą chwilą życia.
Wątek potopu, który występuje w Starym Testamencie, został najprawdopodobniej
zaczerpnięty właśnie z tradycji sumeryjskiej.
W ruinach biblioteki Assurbanipala w Niniwie archeologowie znaleźli kilkadziesiąt tysięcy
glinianych tabliczek pokrytych pismem klinowym. Wśród nich znajdowała się między
innymi, spisana na trzynastu tabliczkach, Opowieść o Gilgameszu.
Epos o stworzeniu świata
Powstał on ok. 1500 r. p.n.e. W Enuma Elisz (tak brzmi jego tytuł w języku akkadyjskim)
mowa jest o tym, że pierwszym bytem był wielki ocean, z którego dopiero wyłoniły się niebo
i ziemia. Mit ten znał prawdopodobnie grecki filozof Tales z Miletu, formułując podstawową
tezę swojej ontologii, iż wszystko powstało z wody.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]