[ Pobierz całość w formacie PDF ]
eksponaty znalezione na terenie grodu i wystawa poświęcona bitwie z 972 roku.
Na południe od Cedyni, w kierunku na Kostrzyń. znajduje się wzgórze
Czcibora, z którego w 972 roku, pod jego dowództwem, ruszyła szarża ciężkiej
kawalerii. Manewr ten zadecydował o losach bitwy. Na wzgórzu stoi pomnik
Czcibora. Osiem kilometrów od Cedyni, za Osinowem (tu prawdopodobnie
nastąpiła przeprawa Niemców przez Odrę przed bitwą w 972 roku) w
51
Plik od www.ebooks43.pl do osobistego uzytku dla: emiel77@wp.pl
miejscowości Stary Kostrzynek rośnie cis Czcibor . Według tradycji ranny w
bitwie Czcibor zmarł w lesie cisowym. Trzeba jednak zaznaczyć, że według
innej wersji Czcibor nie zmarł wówczas i pełnił w latach pózniejszych różne
funkcje w państwie Mieszka.
2. Grody Czerwieńskie
Tereny zajęte przez księcia ruskiego Włodzimierza w 981 roku.
Czermno
Wioska licząca niecałe 500 mieszkańców leżąca w gminie Tyszowce (woj.
lubelskie, pow. tomaszowski) dawna stolica Grodów Czerwieńskich. W X
wieku w widłach Huczwy i Siniuchy został wybudowany gród. Był on
centralnym ośrodkiem administracyjnym Grodów Czerwieńskich. Wokół grodu
znajdowały się bogate osady otwarte, obsługujące przechodzący tędy szlak
handlowy Bizancjum-Kijów-Kraków-Europa Zachodnia. Cała aglomeracja
połączona była drewnianymi pomostami, które pozwalały przemieszczać w
bagnistym terenie. Jej nazwa Czerwień. Cały ten rejon wielokrotnie zmieniał
przynależność państwową. Należał na przemian do Czech, do Rusi i do Polski.
Wreszcie w XIII wieku gród i otaczające go osady zostały dwukrotnie
zniszczone przez Tatarów i bezpowrotnie utraciły znaczenie.
warto zobaczyć:
Kilometr na wschód od wsi, na łąkach przy ujściu Siniuchy do Huczwy,
znajduje się grodzisko dawna Czerwień. Na południe od wsi, wzdłuż brzegu
rzeki, do dziś widoczny jest wał ziemny z fosą. Ma on około trzy kilometry
długości.
Sąsiadka
Mała wioska licząca niecałe 500 mieszkańców (woj. lubelskie, pow. zamojski,
gm.Sułów) dawny gród Sutiejsk. Jest to jedna z najstarszych miejscowości w
tym rejonie pierwsze ślady osadnictwa datowane są na V wiek naszej ery. W
okresie od VII do IX wieku istniała tu osada plemienia Lędzian. W X wieku
została umocniona w związku z tym, że zaczął nabierać znaczenia
przebiegający w pobliżu szlak handlowy Wschód Zachód. Na miejscu osady,
na wysokiej skarpie ograniczającej dolinę Poru, został w XI wieku założony
gród Sutiejsk. Jego zadaniem była ochrona zachodnich rejonów Grodów
Czerwieńskich i pobliskiego szlaku handlowego. Na obwarowanych
podgrodziach rozwinęły się bogate osady handlowo- rzemieślnicze.
Prowadzono tu między innymi wytop i obróbkę żelaza. Silnie umocniony i
bogaty gród był również miejscem spotkań dyplomatycznych. W 1076 roku
były tu prowadzone negocjacje między władcą Polski Bolesławem Zmiałym a
52
Plik od www.ebooks43.pl do osobistego uzytku dla: emiel77@wp.pl
książętami ruskimi. Sutiejsk był kilkakrotnie zdobywany, palony i
odbudowywany. Ostatecznie został zniszczony w XIII wieku, prawdopodobnie
podczas najazdu tatarskiego w 1241 roku. Dodatkowo wkrótce utracił szanse
rozwoju z powodu konkurencji pobliskiego Szczebrzeszyna.
warto zobaczyć:
W południowej części wsi znajduje się grodzisko. Jest przecięte drogą.
Mieszkańcy wsi nazywają je Okop . Wały grodu jeszcze dziś osiągają do
sześciu metrów wysokości. Obok ślady podgrodzia.
Gródek Nadbużański
Wieś w pobliżu Hrubieszowa dawny gród Wołyń. Przy ujściu Huczwy do
Bugu w VIII wieku powstała osada. W X wieku szlak handlowy, który w tym
miejscu przekraczał Bug, uzyskał duże znaczenie. Na miejscu osady
wybudowano gród Wołyń. Panował on nad przeprawą przez rzekę i istniał do
XIII wieku. Został zniszczony w okresie najazdów tatarskich. W 1018 roku tędy
przechodził Bolesław Chrobry podczas wyprawy na Kijów. Po drugiej stronie
Bugu czekały na niego wojska ruskie, których dowódca, Bąd, przywitał go
słowami: A ty tu po co? Oto oszczepem przebodę brzuch twój tłusty . Chrobry
faktycznie był otyły i poczuł się dotknięty. Zaapelował do swoich wojowników,
aby pomścili zniewagę. Tak też się stało. Jego wojska gwałtownym manewrem
przeszły rzekę i zaatakowały nieprzygotowanego przeciwnika.
warto zobaczyć:
Na wzgórzu w pobliżu ujścia Huczwy do Bugu znajduje się grodzisko.
Mieszkańcy wsi nazywają je Zamczyskiem . Z grodziska możemy podziwiać
rozległy widok na obie rzeki i ich otoczenie. Na południe od grodziska rozciąga
się nadrzeczna dolina zwana Królewskim kątem . Tu według tradycji stały
wojska Chrobrego przed sforsowaniem Bugu. Osiemset metrów na północ, po
drugiej stronie Huczwy, stoi kurhan o nazwie Księżycowa Mogiła .
Prawdopodobnie powstał w związku ze śmiercią jakiegoś wodza lub władcy.
Teren, na którym znajduje się kurhan należy do wsi Husynne.
3. Przemyśl
Przemyśl jest miastem niezwykłej urody. Centrum miasta mieści się na
wysokim, prawym brzegu Sanu. Nad miastem górują malownicze wzgórza, a w
samym mieście są parki i enklawy dzikiej przyrody. Są tu strome uliczki,
świątynie różnych wyznań, zamek i ogromna twierdza z XIX wieku. Przemyśl,
podobnie, jak sąsiednie miasta Jarosław, Przeworsk, Aańcut i Leżajsk
przypomina dawną Galicję. Był to region, w którym zgodnie mieszkały różne
53
Plik od www.ebooks43.pl do osobistego uzytku dla: emiel77@wp.pl
grupy etniczne i religijne. Każda z nich miała swoją niepowtarzalną kulturę. W
tym mieście można się zakochać i zostać tu na stałe.
Początki miasta giną w pomroce dziejów i mgle domysłów. Według legend jego
założycielem był książę Przemysław. W IX wieku teren ten należał do
plemienia Lędzian. Prawdopodobnie Przemyśl był ośrodkiem władzy o
charakterze lokalnym, a świadectwem tego jest tzw. kopiec tatarski na górze
Zniesienie. Na sąsiednim Wzgórzu Trzech Krzyży do dziś czytelne są ślady
wałów, tzw. Stare Zamczysko.
Na początku X wieku południową część plemienia Lędzian zawojowali Węgrzy.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]