[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Włosiennica! jeślić będą gadać,
%7łe przez ciebie własność naruszona,
Bo ty się radzisz P o l s c e z B o g a n i e p o s i a d a ć
Nie: n i e-p o s i a d a ć się z Prudona!!
160
Włosiennica jeślić kto zarzuci,
%7łe przekręcasz wyrazy,
Bo każdy z nich powrócić winien i powróci
Do twórczości pierwszej, do b e z-z m a z y...
Bo w tym S Å‚ o w o polskie i s Å‚ o w i a Å„ s k i e
Nie-drukowane chrześcijańskie! (" :" )
Włosiennica jeślić kto ogłasza
Za bez-narodowego,
Bo nasza rzecz jest w i e c z n o ś ć w P o l s c e, a rzecz Wasza
P o l s k a w d z i e j a c h w i e c z n e g o. (r)
161
OBJAZNIENIA
(.) Wiadomo jest, o ile cała epoka u nas tak nazwana k l a s y c z n a pozbawiona była
wszelkiego życia, a tym samym ż y c i a-s t a r o ż y t n y c h. Wszystkie niepoetyczne
klasyków tłumaczenia nie stały się historią, a nie zaczęły być poezją w niczym do Greków i
Rzymian niepodobne tłumaczenia tłumaczeń c i e n i ó w c i e n i e!
(..) L a c h e s i s przeszłość; C l o t h o obecność; A t r o p o s przyszłość.
(...) Dziwna jest, że w najbogatszej prawie j a k o p o e z j a literaturze polskiej P o l k a,
krom Marii Malczewskiego, nie rozwiązanym dotąd typem; mnie się zdaje dlatego, że ten
Polek poeta przede wszystkim ani jednego od nich kwiatu na grób dotąd nie dostał, gdy pani
Sand, ba, i pan Balzac, tyle ich za życia odbierają!... T e l i m e n y za Polkę nie uważam, a Z
o s i za k o b i e t ę, a A l d o n y nawet za o s o b ę; ta ostatnia-Litwą, Romantycznością,
Ludzkością... s y m b o l e m, nie kobietą.
(....) Przy dysekcji ciała Maurycego Mochnackiego spękane serce znaleziono.
(x) W całym tym ustępie odsyłam u s i l n i e czytelnika do Salomonowego Canticum
canticorum, a mianowicie Roz. I 2, 4; II 7, 15, 17; IV 6, 10, 12, 16; V 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8...
(x1) Nie było mi nigdy tak pomyślnie, ażebym pisma moje, od lat tylu po różnych
czasopismach rozrzucone, wydał razem, czym mógłbym (jak to inni czynią) przyzwyczaić do
mowy o ciemność oskarżanej bo już dziś mi niełatwo innej mowy się uczyć. Zresztą d l a w
s z y s t k i c h niepodobna, a dla j e d n e g o pisać i drukować się nie zwykło każdy z nas
przez n i e k t ó r y c h d o w s z y s t k i c h m ó w i.
(o) Po siedmiu błogosławieństwach następują trzy ustępy formy innej, które są
przepowiedniami samej walki t y m i s i e d m i o m a h u f c a m i, sprawionymi pierwej,
rozpoczętej w tym odsyłam u s i l n i e czytelnika do Ewangelii Zwiętej.
(xx) Tamże do każdego p o j e d y ń c z o błogosławieństwa odsyłam u s i l n i e dla
zgłębienia, jak pojęte są i czyli nie tłumaczę błędnie?
(./.) O W a l c e w e s o ł e j w Psalmach Dawidowych i indziej w Piśmie Z.
(Â) Zniesienie r ó ż n i c y p Å‚ c i ostateczny dar Å‚ a s k i zmartwychwstanie wchÅ‚oniÄ™cie
tam, gdzie się ani żenić, ani rozwodzić będą, ale będą jako Aniołowie-Bozi,
(" :" ) Od czasu, jak ośmieliłem się filozoficzno-filologiczne równanie mienia i sumienia orzec,
niesłusznie i o inne przekręcania wyrazów oskarżany, chcę tu objaśnić, że stracenie
własności przez ż y c i e i przez ś m i e r ć (co tak ważną dziś kwestią) w filozofii polskiej
dobitnie się określa. I tak: zarówno n i e p o s i a d a s i ę z ż a l u, jak i n i e p o s i a d a
s i ę z r a d o ś c i konający albo przerażony zapomina o mieniu, a rozradowany w Bogu
nie posiada się zeń d l a s u m i e n i a. Jeśliby te różnice niejasnymi się zdały, to proszę
spojrzeć w dzienniki francuskiej partii p o r z ą d n e j (katolickiej), jak mówią, często ona tu
162
n i e p o s i a d a s i ę ze strachu, i w broszurę p. Kosińskiego w Poznaniu drukowaną (o
sprawie polskiej, 1848-o).
(r) Różnice, które jaśniej w Trzech Pytaniach (poszycie drugim Pieśni Społecznej), mówiąc o
duchu rzecz-pospolitej i duchu rodów, wyłożyłem.
C.K.N.
K o n i e c p r z y p i s k ó w
163
III
164
PROMETHIDION
RZECZ
W DWÓCH DIALOGACH Z EPILOGIEM
... in quo possit intelligi quantum restet
animae ...
(P l i n., O Gladiatorze konajÄ…cym)
165
Tobie U m a r ł y, te poświęcam pieśni,
Bo cień gdy schyla się nad pargaminem,
To prawdę czyta, o podstępach nie śni...
Tobie poświęcam, Włodziu!... słowem, czynem,
ModlitwÄ…... bliskim znajdziesz mnie i wiernym
Na szlaku białych słońc na tym niezmiernym,
Co siÄ™ kaskadÄ… stworzenia wytacza
Z ogromnych BOGA piersi... Co siÄ™ rozdziera
W strumienie... potem w krzyż się jasny zbiera,
I wraca i już nigdy nie r o z p a c z a18!...
Tam czekaj... drogi mój!... każdy u m i e r a...
C.K.N.
18
R o z p a c z a w sferze ciał znaczy także: rozstępuje, rozdziela, rozciela.
166
WSTP
Morituri te salutant, Veritas...
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Więc pożegnałem was k t ó r z y ś c i e c h c i e l i,
Bym nie osmucał tych brzegów zielonych,
A przecież ż y w y-m!...
*
...Witajcie, Anieli
Pokornej pracy w szatach rozświetlonych,
Z zaplątanymi włosami w promienie,
Jak moda świętych uczy: o d n i e c h c e n i e!...
*
O sztuko! człowiek do ciebie powraca,
Jak do cierpliwej matki dzieciÄ™ smutne,
Lub marnotrawny syn gdy życie skraca,
A słyszy Parek śpiew: U t n ę j u ż u t n ę!...
*
O! Sztuko W i e c z n e j t Ä™ c z o J e r u z a l e m,
TyÅ› jest przymierza Å‚ukiem po potopach
Historii tobie gdy ofiary palem,
Wraz się jagnięta pasą na okopach...
*
Ty wtedy skrzydła roztaczasz złocone,
W świątyni Pańskiej oknach, szyb kolorem,
Jakby litanie cicho skrysztalone,
Co na Aniołów czekają wieczorem.
*
Tak jesteÅ› czasu ciszy; czasu burzy
Ty siÄ™ zamieniasz w t o n czekasz w trybunie,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]